Laatst rende ik de supermarkt in om nog even snel wat boodschappen te doen, toen een kindje hard begon te huilen, omdat er geen klein winkelwagentje meer was. Moeder en oma leidden het kind meteen af met de belofte van een snoepje als ze klaar waren met winkelen. Het werkte en het kind stopte met huilen.

Steeds weer valt me op hoe weinig ruimte er vaak is voor gevoelens. We zijn zo gewend om deze zo snel mogelijk weg te stoppen, dat we niet meer weten wat we voelen en waar we dat voelen. We leren onze kinderen al heel jong, dat vooral de zogenaamde vervelende gevoelens er niet mogen zijn: als je huilt, moet je daar zo snel mogelijk mee stoppen, zou een snoepje helpen? Als je iets als moeilijk ervaart, lost papa of mama het wel voor je op, alles om er maar voor te zorgen, dat je rotte gevoel zo snel mogelijk weg is.

Maar ook boosheid (niet netjes) en vrolijkheid (overdreven) worden vaak niet geaccepteerd. Terwijl het veel beter zou zijn om dit gevoel te erkennen en te benoemen, zodat het kind er de juiste woorden voor leert. Voel ik nu boosheid, frustratie of verdriet?

Bovendien worden alle gevoelens die niet ten volle gevoeld worden ergens in het lijf opgeslagen. Ooit zullen al deze weggestopte gevoelens hun tol gaan eisen en zorgen voor allerlei lichamelijke klachten.

Daarom is het goed om gevoelens weer echt te gaan ervaren. Ook die emoties waar je liever voor wegvlucht. Niet alleen om te weten om welke emotie het gaat, maar ook om te ervaren waar je dit in je lijf voelt. Waar voel je angst, frustratie of woede? Hoe sterk voel je dit? Heeft het een bepaalde kleur, vorm of smaak? Houdt het dezelfde intensiteit?

Als het goed is, ontdek je dat, als je ze gewoon laat zijn, die fysieke gewaarwordingen voortdurend veranderen. Je hoeft er dus niet bang voor te zijn, dat je je altijd zo zult voelen. Laat het toe, bekijk het en laat het weer los!

Ik nodig je van harte uit om je kind zijn gevoelens te gunnen en ze ook te erkennen, zodat hij dit nu al kan ervaren en leren.

Dus geen snoepje aanbieden, maar benoemen dat je weet dat je kind verdrietig is, omdat hij nu even niet met het winkelwagentje door de supermarkt kan lopen en dat je begrijpt, dat dit niet leuk is. Geef er nog een liefdevolle aai over de bol bij of een troostende knuffel en wacht rustig af tot je kind uitgehuild is.

Je kunt je kind geen groter plezier doen!

Afgelopen schooljaar heb ik een aantal maanden in groep 1 vervangen. Sporadisch kwam ik daarbij in contact met kinderen uit de bovenbouw. Zo ook tijdens de laatste schoolweek. Even was ik toen juf van groep 8. Ze hadden heerlijk buiten gespeeld en bij het naar binnen gaan, vroeg ik één van de jongens: ‘Zou jij even die spullen op kunnen ruimen?’ Ik merkte direct, dat hij er eigenlijk absoluut geen zin in had en dus maar deed alsof hij mijn vraag niet gehoord had. Ik riep hem bij mij en herhaalde de vraag. Met als extra opmerking: ‘Dit is mijn vraag aan jou en omdat het een vraag is, mag je daar ja of nee op antwoorden. Ik vind het alleen niet fijn als je me negeert.’

De jongen keek me aan alsof ik gek geworden was. Mocht hij nu echt gewoon ‘nee’ zeggen op mijn vraag? Hij vertrouwde het nog niet helemaal, maar wilde toch weten hoe ik zou reageren als hij daadwerkelijk nee zou zeggen. Dus kreeg ik als antwoord ‘nee’. ‘Oke’ zei ik, ‘dat is prima, dan weet ik dat en vraag ik wel iemand anders.’ Perplex maar blij dat hij het echt niet hoefde te doen, liep de jongen vervolgens naar binnen.

Het volgende kind dat ik die vraag stelde, ging zonder morren aan de slag. Ik weet echter niet wie van deze 2 kinderen dichter bij zichzelf is gebleven. Het kind dat nee zei of het kind dat het gewoon deed. Vond dit andere kind het inderdaad geen probleem of was hij zo gewend om te doen wat een ander vraagt, dat het zonder nadenken gebeurde?

Stel jij ook vaker een opdracht in de vorm van een vraag? En calculeer je dan in dat het antwoord ‘nee’ kan zijn? Of word je boos, omdat het kind niet doet wat je van hem vraagt? En hoe eerlijk is dat?

Steeds weer zie en hoor ik om me heen gezinnen met vrolijke, aanwezige kinderen. En steeds weer hoor ik de ouders zeggen: “Wees eens niet zo druk, de andere mensen kunnen je horen.” Misschien doe jij dit zelf ook regelmatig. Vaak is het namelijk een handig pressiemiddel om je kind sneller stil te krijgen. Eigenlijk is het niet meer dan een zwaktebod. Ik wil dat je stil bent, maar naar mij alleen luister je toch niet, dus betrek ik hier anderen bij.

Maar welke boodschap geef je op zo’n moment eigenlijk aan het kind? Het kind leert enerzijds, dat het niet aanwezig mag zijn en aan de andere kant, dat het heel belangrijk is wat anderen van je vinden. Vervolgens vinden we het raar, dat kinderen opgroeien tot tieners en volwassenen die zich druk maken over de indruk die zij op anderen maken.

Herken je jezelf in het bovenstaande? Vraag je jezelf dan de volgende keer af of de anderen inderdaad last hebben van jouw vrolijke kind of maak JIJ je druk over het feit wat ze vinden van jou en jouw gezin, omdat jij dat immers ook zo geleerd hebt?

Ik hoor je nu al denken: ‘Moet je kinderen dan maar onbegrensd hun gang laten gaan?’ Natuurlijk niet, het kind mag best leren, dat het soms rekening moet houden met anderen. De vraag is alleen of dit altijd het geval moet zijn of dat de grenzen best wat ruimer mogen dan nu wordt toegestaan. Vind je je kind toch echt te druk? Erken hem dan wel eerst in zijn beleving: geef aan dat je kunt zien dat je kind plezier heeft en dat je dat fijn vindt, maar dat jij het een beetje te veel vindt. Zonder dat je anderen erbij betrekt 🙂